Bharatada Rashtrapatigalu in Kannada

ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ಪರಿಚಯ

Bharatada Rashtrapatigalu in Kannada : ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ದೇಶದ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ಸಂವಿಧಾನಿಕ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಭಾರತದ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ಸೇನಾ ಪ್ರಧಾನರು ಹಾಗೂ ಸಂವಿಧಾನಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ದೇಶದ ಆಡಳಿತವನ್ನು ನಡೆಸುವ ಪ್ರಧಾನ ವ್ಯಕ್ತಿ. 1950ರ ಜನವರಿ 26ರಂದು ಭಾರತದ ಗಣರಾಜ್ಯ ಪರಂಪರೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗಿನಿಂದ, ಈ ಹುದ್ದೆಯ ಮಹತ್ವವು ನಿರಂತರವಾಗಿ ವೃದ್ಧಿಯಾಗಿದೆ.

ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಪಟ್ಟಿ 1947 ರಿಂದ 2024 ರವರೆಗೆ:

ಡಾ. ರಾಜೇಂದ್ರ ಪ್ರಸಾದ್ (1947–1962): ಭಾರತದ ಮೊದಲ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ.
ಡಾ. ಸರ್ವಪಳ್ಳಿ ರಾಧಾಕೃಷ್ಣನ್ (1962–1967): ಭಾರತದ ಎರಡನೇ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ.
ಡಾ. ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್ (1967–1969): ಭಾರತದ ಮೂರನೇ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ.
ವಿವೇಕಾನಂದನ್ ಕಂದೇ (1969–1974): ಭಾರತದ ನಾಲ್ಕನೇ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ.
ಫಖ್ರುದ್ದೀನ್ ಅಲಿ ಅಹ್ಮದ್ (1974–1977): ಭಾರತದ ಐದನೇ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ.
ಜಿಯಾನ್ ಸಿಂಗ್ (1977–1982): ಭಾರತದ ಆರುನೇ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ.
ರಂಗನಾಥ್ ಮಿಶ್ರಾ (1982–1987): ಭಾರತದ ಏಳನೇ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ.
ಶಂಕರ ದಯಾಲ್ ಶರ್ಮಾ (1987–1992): ಭಾರತದ ಎಂಟನೇ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ.
ಡಾ. ಶಂಕರ್ ದಯಾಲ್ ಶರ್ಮಾ (1992–1997): ಭಾರತದ ಒಂಬತ್ತನೇ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ.
ಕೆ. ಆರ್. ನಾರಾಯಣನ್ (1997–2002): ಭಾರತದ ಹತ್ತನೇ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ.
ಡಾ. ಎ. ಪಿ. ಜಿ. ಅಬ್ದುಲ್ ಕಲಾಮ್ (2002–2007): ಭಾರತದ ಹನ್ನೊಂದು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ.
ಪ್ರತಿಭಾ ಪಾಟಿಲ್ (2007–2012): ಭಾರತದ ಹನ್ನೆರಡನೇ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ.
ಪ್ರಣಬ್ ಮುಖರ್ಜಿ (2012–2017): ಭಾರತದ ಹದಿನೆಂಟನೇ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ.
ರಾಮ್ ನಾಥ್ ಕೋವಿಂದ್ (2017–2022): ಭಾರತದ ಹತ್ತೊಂಬತ್ತನೇ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ.
ದ್ರೌಪದಿ ಮುರ್ಮು (2022–ಪ್ರಸ್ತುತ): ಭಾರತದ ಹತ್ತೊಂಬತ್ತನೇ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ.

ಭಾರತದ ಪ್ರಸ್ತುತ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ

ದ್ರೌಪದಿ ಮುರ್ಮು ಅವರು ಭಾರತದ 15ನೇ ಮತ್ತು ಪ್ರಥಮ ಆದಿವಾಸಿ ಮಹಿಳಾ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. 2022ರ ಜುಲೈ 25ರಂದು ಅವರು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಾಗಿ ಪ್ರಮಾಣ ವಚನ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. ಅವರು ಒಡಿಶಾ ರಾಜ್ಯದ ಮಯೂರ್‌ಭಂಜ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಚಾತರಾ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ 1958ರ ಜೂನ್ 20ರಂದು ಜನಿಸಿದರು. ಮುರ್ಮು ಅವರು ಸಂಸದೀಯ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಮೊದಲು, ಒಡಿಶಾ ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಹುದ್ದೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದರು.

ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಆಯ್ಕೆ ವಿಧಾನ

ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಸಂವಿಧಾನದ 54ನೇ ಕಲಂ (Article 54) ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾದುದು ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯು ಸಂಸತ್ತಿನ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಸಭೆಯ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸದಸ್ಯರಿಂದ ಆಯ್ಕೆಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ 54ನೇ ಕಲಂ – ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯ ಆಯ್ಕೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ

1.ನಿರ್ದೇಶನ ಮತದಾರ ಮಂಡಳಿ (Electoral College):

ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಸಂಸದೀಯ ಮತದಾರ ಮಂಡಳಿ (Electoral College) ಮೂಲಕ ಆಯ್ಕೆಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಈ ಮಂಡಳಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಸದಸ್ಯರು ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾರೆ:

ಭಾರತದ ಸಂಸತ :

ಲೋಕಸಭೆ (ಕೆಳಸದನ) – ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಸದಸ್ಯರು.
ರಾಜ್ಯಸಭೆ (ಮೇಲ್ಸದನ) – ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಸದಸ್ಯರು.

ರಾಜ್ಯಗಳ ವಿಧಾನಸಭೆ:

ದೇಶದ ಎಲ್ಲ ರಾಜ್ಯ ವಿಧಾನಸಭೆಗಳ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಸದಸ್ಯರು.
ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ವಿಧಾನಸಭೆಗಳ (ಪುದುಚೇರಿ, ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ) ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಸದಸ್ಯರು.

2. ಚುನಾವಣಾ ವಿಧಾನ (Election Process):

ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮತದಾನ ಪದ್ಧತಿ (Proportional Representation) ಮತ್ತು ಏಕಾಂತರ ಸ್ಥಳಾಂತರ ಮತದಾನ ವಿಧಾನ (Single Transferable Vote System) ಮೂಲಕ ಆಯ್ಕೆಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ, ಮತದಾರರು ತಮ್ಮ ಆದ್ಯತೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳನ್ನು ರ‍್ಯಾಂಕ್ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗೆ ಬಹುಮತ ದೊರಕಿದರೆ, ಅವರು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

3. ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಗಲು ಅರ್ಹತೆ (Eligibility to be President):

ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ 58ನೇ ಕಲಂ (Article 58) ಪ್ರಕಾರ, ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಗಲು ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯು ಈ ಅರ್ಹತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕು:

ಭಾರತೀಯ ನಾಗರಿಕನಾಗಿರಬೇಕು.
ಕನಿಷ್ಠ 35 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸು ಇರಬೇಕು.
ಲೋಕಸಭೆಯ ಸದಸ್ಯನಾಗಲು ಅರ್ಹರಾಗಿರಬೇಕು.
ಸರ್ಕಾರದ ಯಾವುದೇ ಲಾಭದಾಯಕ ಹುದ್ದೆಯಲ್ಲಿ ಇರಬಾರದು.

ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಯ್ಕೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಮಹತ್ವ

ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಆಯ್ಕೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಭಾರತೀಯ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಂಸತ್ ಹಾಗೂ ರಾಜ್ಯ ವಿಧಾನಸಭೆಗಳ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಸಮಾನ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ ನೀಡುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಆಗಿದೆ. ಸಂವಿಧಾನದ 54ನೇ ಕಲಂ ಮತ್ತು ಏಕಾಂತರ ಸ್ಥಳಾಂತರ ಮತದಾನ ವಿಧಾನ ದಿಂದಾಗಿ, ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಸಮತೋಲನದ, ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತ ವಿಧಾನವಾಗಿದೆ.